☑️☑️ تاثیر استرس گرمایی بر عملکرد تولید مثلی در گاو شیری : استرس گرمایی یک عامل مهم در ناباروری گاوهای شیرده بوده و از لحاظ اقتصادی خسارت‌های شایان توجهی را باعث می‌گردد.

فاکتورهای مختلفی در استرس گرمایی تاثیر دارد. نتیجه مهم افزایش دما و رطوبت، کاهش تظاهر فحلی، کاهش اشتها و خوراک مصرفی می‌باشد. استرس گرمایی بر روند تولیدمثلی اکثر گونه‌های مزرعه‌ای اثر گذاشته و گاوهای شیری حساسیت خاصی به استرس گرمایی به علت تولید گرمای متابولیکی حاصل از فرایند تولید شیر دارند. از جمله مواردی که طی استرس گرمایی می‌تواند تحت تاثیر قرار گیرد فعالیت محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- تخمدان می‌باشد. مطالعات متعددی تاثیر استرس گرمایی بر الگوی ترشحی هورمون‌های استرادیول و پروژسترون را مورد بررسی قرار داده است. نتایج بعضاً متفاوت منتشر گردیده که نوع استرس (حاد یا مزمن)، نژاد دام، دقت، نوع خوراک مصرفی و عوامل کنترل نشده و… می‌توانند این نتایج متفاوت را تفسیر نمایند. فولیکول‌های تخمدان در دام‌های تحت استرس گرمایی آسیب دیده اما به رشد خود ادامه می‌دهند. سلول‌های تیکا و گرانولوزا در فولیکول نیز در طی استرس گرمایی ممکن است آسیب بینند. نشان داده شده که فولیکول‌ها نمی‌توانند رشد طبیعی داشته باشند و استرادیول تولیدی کاهش دارد. کاهش در سنتز استرادیول ظهور فحلی را با مشکل مواجه کرده که یکی از اثرات استرس گرمایی در فرایند باروری و یا باروری پایین در دام‌های تحت استرس گرمایی می‌باشد. استرس گرمایی باعث کاهش در میزان استرادیول می‌شود ولی این کاهش در تیمارهای مورد آزمایش ممکن است معنی‌دار نباشد.

علاوه بر اثرات استرس گرمایی بر فولیکول‌های تخمدان، جسم‌زرد نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. با توجه به نیاز آبستنی به میزان قابل توجهی پروژسترون، کاهش پروژسترون تولیدی از جسم‌زرد در دام‌های تحت استرس گرمایی می‌تواند یکی از دلایل پایین بودن نرخ آبستنی در این دام‌ها باشد. البته گزارشات در تغییر میزان پروژسترون نیز متفاوت است. برای کاهش غلظت پروژسترون در اثر استرس گرمایی، کوتاه شدن چرخه فحلی در طی تابستان و اختلال در متابولیسم لیپید در طی ماه‌های گرم سال عنوان شده است.

واحد تحقیق و توسعه دانه داران توس – دکتر سارا گنجلو