در مقاله ی حاضر به بحث  کمبودهای تغذیه ای ، می پردازیم . تا شما عزیزان با ارزیابی گله خود بتوانید کنسانتره مناسب را انتخاب نمایید .

?کمبودهای تغذیه ای

موقعی به کمبود یک یا چند جزء مواد غذایی مشکوک میشویم که:

اولاً علائمی مبنی بر بروز کمبود مواد غذایی را در دام مشاهده کنیم. ثانیاً با اضافه کردن یک یا چند جزء مواد غذایی و رفع کمبود آن، علائم بالینی بیماری بر طرف شود. ثالثاً با آزمایش جیره غذایی، مشخص شود که آن   جیره بخصوص از لحاظ مواد غذایی دچار کمبود است.

شرایطی وجود دارد که می تواند باعث بروز کمبودهای غذایی شود:
۱- جیره غذایی ← یا جیره کمبود دارد (کمیت) و یا بالانس نیست  (کیفیت)

۲-  اختلال در جذب مواد غذایی ← بیماریهای مختلفی بخصوص بیماریهای رودهای و اسهال های مزمن باعث اختلال در جذب مواد غذایی میشوند.

۳- اختلال در مصرف مواد غذایی خورده شده ← افزایش فسفر جیره مانع از جذب  کلسیم می شود و یا افزایش کلسیم  جیره مانع از جذب ید میشود. افزایش مولیبدن در جیره باعث کاهش ذخیره مس کبد میشود.

۴-  احتیاجات غیرعادی حیوان ← دام های جوان و در حال رشد و یا گاوهای آبستن و شیروار، احتیاج به مواد غذایی بیشتری دارند .

?کمبود انرژی:
کمبود انرژی ناشی از دو عامل است:
۱ – جیره غذایی ناکافی است (کمیت)

۲ – جیره غذایی نامطلوب است (کیفیت) معمولاً فقر ناشی از کمبود پروتئین و انرژی، تواماً اتفاق می افتد و در اغلب موارد این دو کمبود جدا از هم نیستند. علائم ناشی از کمبود انرژی بستگی به سن حیوان، حاملگی، شیرواری، شرایط محیط و … دارد.

☑️کمبودانرژی:

در دامهای جوان ← باعث کاهش رشد و تاخیر در بلوغ میشود
در تلیسه های آبستن ← باعث می شود که بعد از زایمان ، آغوز کمی تولید کنند.

در دامها بالغ شیروار ←باعث کاهش تولید شیر و کوتاه شدن دوره شیرواری و کاهش وزن و عدم فحلی می شود. در ضمن گوساله های آﻧﻬا کوچک و ضعیف هستند.  در گاوهایی که کمبود انرژی دارند، تخمداﻧﻬا خیلی کوچک هستند و جسم زرد حس نمی شود. که این حالت در گاوهای لاغر دیده می شود. اکثر این گاوها تا چهار الی پنج ماه پس از زایمان فحل نمی آیند. همچنین احتمال کتوز و توکسمی آبستنی در کمبود انرژی وجود دارد. کمبود انرژی در هوای سرد، در گاوهای نژاد گوشتی باعث انباشتگی شیردان(Abomasal Impaction)  میشود.

?کمبود پروتئین:

کمبود پروتئین در دام های جوان باعث کاهش رشد، کاهش میزان غذای مصرفی، فقدان رشد عضلانی و طولانی شدن زمان رسیدن به بلوغ میشود. کمبود پروتئین در دام های بالغ باعث کاهش وزن و کاهش تولید شیر میگردد.

در گاوداری های صنعتی این مشکل بیشتر در تلیسه ها دیده می شود زیرا معمولا غذای خوب را به گاوهای شیروار داده و باقیمانده آنرا به تلیسهها میدهند. تلیسه، بین ۱۶ تا ۱۸ ماهگی باید تلقیح شود . زیرا در آن زمان به وزن و سایز مناسب می رسند . ولی به علت تغذیه بد ، همیشه این مشکل وجود دارد که سن تلقیح به ۲۰ ماهگی و حتی بالاتر هم برسد. نکته مهم در جیره نویسی این است که سعی شود پروتئین از منابع مختلف تامین گردد مانند یونجه ،شبدر ، تخم پنبه و پودرماهی